Theo thông tin của các cơ quan chuyên ngành thú y và y tế địa phương, từ đầu năm 2023 đến nay, cả nước đã phát hiện 39 ca bệnh dại động vật tại 13 tỉnh; ghi nhận 4 ca tử vong do bệnh dại tại 3 tỉnh: Lào Cai, Quảng Ninh, Gia Lai. Nguy cơ dịch bệnh dại tiếp tục xảy ra và gây bệnh trên người trong thời gian tới là rất cao do bước vào mùa nắng nóng.
Để chủ động phòng, chống bệnh dại, ngày 17/4/2023 Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Nam Sách đã ban hành hướng dẫn số 4/HD-TTDVNN hướng dẫn người dân các biện pháp phòng bệnh như sau:
1. Con đường lây truyền
Trong tự nhiên chó, mèo là 2 loài mắc bệnh dại nhiều nhất. Đường lây truyền chủ yếu qua vết cắn hoặc vết xây xước của da và niêm mạc dây phải nước rãi của chó mắc bệnh dại. Vi rút dại có trong nước rãi của chó nhiễm vi rút tương đối sớm, khoảng 2 ngày trước khi lên cơn dại vi rút đã có trong nước bọt của chó mắc bệnh, nên khi chó mang vi rút dại trong thời kỳ khoẻ mạnh (tức là trong thời kỳ ủ bệnh) mà cắn người thì vi rút dại vẫn có thể lây truyền sang người. Do vậy, khi người bị chó cắn, người ta không thể biết được con chó đó có mắc bệnh dại hay không.
2. Triệu chứng bệnh dại
Thời gian từ khi nhiễm vi rút dại đến khi phát bệnh dại (lên cơn dại) gọi là thời kỳ ủ bệnh rất khác nhau tuỳ thuộc vào mỗi loài động vật, vị trí và mức độ tổn thương của vết cắn. Đối với con người thời kỳ ủ bệnh khoảng từ 2 đến 8 tuần, có khi từ 10 ngày đến hàng năm. Nếu vị trí vết cắn gần thần kinh trung ương hoặc đầu mút dây thần kinh như: đầu, mặt, nách, ngón tay, ngón chân, bộ phận sinh dục… thì thời gian ủ bệnh (thời gian từ khi bị chó cắn đến khi lên cơn dại) ngắn hơn.
Triệu chứng của bệnh dại có hai thể:
- Thể điên cuồng: đầu tiên chó có biểu hiện thay đổi thói quen, thời kỳ này kéo dài vài giờ hoặc 1-2 ngày, lúc này nước bọt đã có vi rút. Sau đó con vật điên cuồng, chạy lung tung, cắn lung tung, tiếng kêu khác thường, hàm trễ, lưỡi thè ra chảy nhiều nước rãi, bụng thóp lại. Con vật có phản xạ sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng, dần dần suy sụp, bại liệt rồi chết.
- Thể bại liệt: thể này thường xảy ra ở chó con. Con vật buồn bã, thích nằm trong bóng tối, hàm trễ, lưỡi thè ra, chảy rãi, con vật không rủa, sau đó bại liệt rồi chết.
3. Phòng bệnh dại
Khi con người hoặc động vật đã lên cơn dại thì vô phương cứu chữa, cho nên phòng bệnh là biện pháp duy nhất:
- Hạn chế nuôi chó, nếu nuôi phải xích, nhốt, không được thả rông, phải tiêm phòng dại cho 100% đàn chó nuôi.
- Nơi nào xuất hiện chó dại thì phải tiêu diệt hoàn toàn đàn chó, đồng thời vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường tại địa phương đó.
- Không bán chạy chó từ nơi có bệnh dại sang nơi khác để ngăn chặn sự lây lan của bệnh dại.
* Đối với những người không may bị chó, mèo cắn cần phải thực hiện các biện pháp sau:
- Cần rửa ngay thật sạch vết cắn bằng nước xà phòng đặc, tiếp tục rửa bằng nước muối, sau đó bôi các chất sát trùng lên vết cắn.
- Không được khâu vết thương, chỉ khâu trong trường hợp vết cắn đã quá 5 ngày.
- Phải đi tiêm phòng bệnh dại ngay, càng sớm càng tốt, đặc biệt là bị chó con cắn hoặc vết cắn gần thần kinh trung ương và chỗ tập trung nhiều đầu dây thần kinh; tuyệt đối không được đi thử ở các Thầy lang vì đến nay khoa học hiện đại chưa có phương pháp gì để thử xem người bị chó cắn có mang vi rút dại hay không.
- Khi bị chó, mèo cắn phải xích, nhốt chó và theo dõi trong vòng 10 ngày, trường hợp chó chết hoặc bỏ đi mất thì khả năng con chó đó mắc bệnh dại là rất lớn, người bị chó cắn bắt buộc phải đi tiêm kháng huyết thanh phòng bệnh dại ngay, sau đó phải tiêm vắc xin phòng bệnh dại.
- Không được điều trị bằng thuốc nam khi bị chó dại cắn.
Trên đây là hướng dẫn của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Nam Sách hướng dẫn dẫn người dân các biện pháp phòng bệnh bệnh dại.