Từ thành phố Hải Dương (Trung tâm hành chính tỉnh Hải Dương) theo đường Quốc lộ 5A hướng Hà Nội - Hải Phòng đến Ngã Ba Hàng khoảng 5km, qua cầu vượt (nút giao Lập Thể) theo hướng đi Nam Sách - Chí Linh khoảng 3km rẽ trái theo đường Quốc lộ 37 qua xã Đồng Lạc (huyện Nam Sách) khoảng 3km đến cầu Lang khê (địa phận xã An Lâm) rẽ phải theo đường 5B qua địa phận xã An Lâm khoảng 4km đến chợ Quao (chợ trung tâm xã Phú Điền) rẽ trái khoảng 500m đến cây đa cổ thụ thôn Kim Khê rẽ trái khoảng 200m là đến di tích Đình Kim Khê (toàn tuyến đường dài khoảng 15km được trải nhựa rộng rãi phù hợp với tất cả các loại phương tiện giao thông đường bộ).
Đình Kim Khê được xây dựng biệt lập với khu dân cư, mặt tiền quay hướng tây bắc. Phía nam và phía tây giáp với cánh đồng lúa của nhân dân, phía đông giáp đường liên xã, tuyến đường lối từ thôn Kim Khê (xã Phú Điền) với thôn Nghĩa Khê (xã An Lâm), phía bắc trước Đình là hồ bán nguyệt tạo không gian cảnh quan thiên nhiên thoáng mát và thuận lợi cho việc tổ chức rước, các trò chơi dân gian khi làng vào hội.
Đình thờ 3 vị Thành hoàng (vị thứ nhất húy là Trung, vị thứ hai húy là Quang, vị thứ ba húy là Thắng), các ngài là nhân thần có công giúp vua Lê Thái Tổ đánh giặc phương Bắc vào thế kỷ XV và được tặng phong: "Tấn lại hiển ứng diễm phúc thịnh huân anh duệ thượng đẳng phúc thần đại vương", "Tấn trai hiển đức thịnh liệt đoan trang thượng đẳng phúc thần đại vương", "Tấn độ hiển phúc hoằng trợ thịnh công thượng đẳng phúc thần đại vương".
Đình Kim Khê, xã Phú Điền, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương
Đình Kim Khê được khởi công dựng vào trước năm Vĩnh Khánh thứ 3 (năm 1731), đến thời Nguyễn, niên hiệu Gia Long (1802-1819), Khải Định thứ 3 (năm 1918) đình được trùng tu, tôn tạo khang trang, đình có kiến trúc kiểu chữ Đinh (J) gồm 05 năm gian đại bái và 03 gian hậu cung, chất liệu bằng gỗ Tứ Thiết. Năm 1957, đình bị hạ giải lấy nguyên liệu để xây dựng các công trình phúc lợi của địa phương.... Đến năm 2020, ngôi Đình được xây dựng lại như hiện nay. Đình hiện tại có kiến trúc kiểu chữ Đinh (J) gồm 03 gian đại bái xây đao tàu déo góc, 02 gian hậu cung xây từng hồi bít đốc bổ trụ, hệ thống vì kèo kiểu giá chiêng, chất liệu bằng bê tông sơn màu giả gỗ, các mảng họa tiết hoa văn đắp vẽ theo đề tài lá lật, lá hóa long... Hiện di tích còn lưu giữ được 02 bát hương thời Nguyễn (thế kỷ XIX) và 04 tấm bia đá niên đại vào các năm: Hoàng triều Vĩnh Khánh 3 (1931), Gia Long (1802-1819), Tự Đức 16 (1863) và Khải Định 3 (1918)...
Bảo tàng tỉnh kiểm kê di tích, dịch thuật tại Đình
Thực hiện Thông báo số 1230/TB-SVHTTDL ngày 29/6/2023 của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương về việc Thông báo danh mục di tích xây dựng hồ sơ xếp hạng năm 2023, đến nay công việc xây dựng hồ sơ cơ bản đã hoàn thành, UBND xã Phú Điền tổ chức Hội nghị khoanh vùng bảo vệ di tích Đình Kim Khê, xã Phú Điền, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
Đ/c Đỗ Đình Quyết - Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hải Dương phát biểu tại hội nghị
Việc khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích được áp dụng theo quy định tại khoản 13 Điều 1 Luật sử đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa ngày 18/6/2009 và Điều 13, 14 Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, cụ thể:
Khu vực bảo vệ I (gồm Đình Kim Khê, nhà bia, bia ký, bát hương...): có diện tích 466 m2, loại đất "TIN", thuộc thửa đất số 759 tờ bản đồ số 02 bản đồ canh tác xã Phú Điền, tỷ lệ: 1/1000.
Bát hương đá cổ tại Đình
Khu vực bảo vệ II (là vùng bao quanh hoặc tiếp giáp khu vực bảo vệ I của di tích: Giếng hình bán nguyệt trước Đình): có diện tích 291 m2, loại đất "TIN", thuộc thửa đất số 756 tờ bản đồ số 02 bản đồ canh tác xã Phú Điền, tỷ lệ: 1/1000.
Tổng diện tích khoanh vùng là 757,0 m2. Trong đó: KVI là 466,0 m2. KVII là 291,0 m2.
Đ/c Nguyễn Huy Chính - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã thay mặt địa phương phát biểu ý kiến
Căn cứ giá trị của di tích và thể theo nguyện vọng của Chính quyền và nhân dân địa phương; căn cứ vào quy chế xếp hạng di tích. Đề nghị UBND tỉnh Hải Dương xem xét ra quyết định xếp hạng Đình Kim Khê là "Di tích lịch sử cấp tỉnh" năm 2023.
- Đức Phương -